19/7/22

Currículo, orientacións, metodoloxía LOMLOE de Relixión católica para ESO (2022)


 COMPETENCIAS ESPECÍFICAS


1. C. para desenvolver a dimensión persoal, en diálogo con Antropoloxía Teolóxica.


2. C. para desenvolver a dimensión social, en diálogo con Moral Social da Igrexa.


3. C. para desenvolver a educación, en diálogo co Reino de Deus.


4. C. para desenvolver a dimensión cultural e a valoración do patrimonio, como expresión do diálogo fe-cultura na Igrexa e na sociedade.


5. C. para desenvolver a dimensión interior espiritual da persoa, en diálogo coa experiencia relixiosa cristiá.


6. C. para desenvolver a síntese da mensaxe cristiá, en diálogo con outros saberes escolares.




OBXECTIVOS XERAIS


Baseados en criterios de avaliación, saberes básicos e orientacións de metodoloxía didáctica de LOMLOE e currículo de relixión Católica 2022:


1. Educar desde e para desenvolver unha educación integral desde as biografías e a identidade da área de Relixión Católica.


2. Educar desde e para realizar proxectos de aprendizaxe cooperativa, globalizado, interdisciplinar  e de servizo á comunidade.


3. Educar desde e para practicar a ecoloxía integral e coidar a casa común, o planeta Terra e aos seus habitantes, especialmente ás persoas máis necesitadas.


4. Educar desde e para promover o humanismo desde un proxecto de vida persoal baseado no encontro cun mesmo, cos demais, con Deus e coa natureza.


5. Educar desde e para desenvolver na clase de Relixión Católica a dimensión e intelixencia espiritual, celebrativa, relixiosa e bíblica.


6. Educar desde e para fortalecer a dimensión moral e competencia en valores e virtudes humanas, éticas, cívicas e cristiás.


7. Educar desde e para desenvolver a dimensión afectivae intelixencia emocional.


8. Educar desde e para valorar a vida, os centros de interese e as experiencias humanas e cristiás.


9. Educar desde e para ver, xulgar, actuar, celebrar e avaliar a realidade persoal, social, relixiosa e cristiá.


10. Educar desde e para promover as competencias crave e específicas do currículo da materia de Relixión Católica.


11. Educar desde e para unha aprendizaxe significativa desde as actividades de ensino-aprendizaxe de Relixión Católica. 


12. Educar desde e para desenvolver a competencia cultural e artística desde o patrimonio da humanidade, as relixións e o cristianismo.


13. Educar desde e para desenvolver a competencia de autonomía e iniciativa persoal.


14. Educar desde e para a oratoria, a retórica, o diálogo, o pensamento crítico e as preguntas reflexivas.


15. Educar desde e para promover unha aprendizaxe baseada na motivación, a gamificación, e a investigación.


16. Educar desde e para reforzar o bilingüismo en inglés desde a contidos da área de Relixión Católica.


17. Educar desde e para o desenvolvemento sustentable e a cidadanía global e intercultural  desde o ensino-aprendizaxe da Relixión Católica.


18. Educar desde e para a utilización humanista, ética e cristiá do TIC.


19. Educar desde e para o diálogo intercultural, ecuménico e interreligioso  desde a identidade da Igrexa católica.


20. Educar desde e para a promoción da diversidade cultural desde a crítica ética, a identidade cristián-católica  e o repeto ás persoas e comunidades diferentes.

Currículo, orientaciones, metodología LOMLOE de Religión católica para ESO (2022)

 COMPETENCIAS ESPECÍFICAS

1. C. para desarrollar la dimensión personal, en diálogo con Antropología Teológica.

2. C. para desarrollar la dimensión social, en diálogo con Moral Social de la Iglesia.

3. C. para desarrollar la educación, en diálogo con el Reino de Dios.

4. C. para desarrollar la dimensión cultural y la valoración del patrimonio, como expresión del diálogo fe-cultura en la Iglesia y en la sociedad.

5. C. para desarrollar la dimensión interior espiritual de la persona, en diálogo con la experiencia religiosa cristiana.

6. C. para desarrollar la síntesis del mensaje cristiano, en diálogo con otros saberes escolares.


OBJETIVOS GENERALES

Basados en criterios de evaluación, saberes básicos y orientaciones de metodología didáctica de LOMLOE y currículo de religión Católica 2022:

1. Educar desde y para desarrollar una educación integral desde las biografías y la identidad del área de Religión Católica.

2. Educar desde y para realizar proyectos de aprendizaje cooperativo, globalizado, interdisciplinar  y de servicio a la comunidad.

3. Educar desde y para practicar la ecología integral y cuidar la casa común, el planeta Tierra y a sus habitantes, especialmente a las personas más necesitadas.

4. Educar desde y para promover el humanismo desde un proyecto de vida personal basado en el encuentro con uno mismo, con los demás, con Dios y con la naturaleza.

5. Educar desde y para desarrollar en la clase de Religión Católica la dimensión e inteligencia espiritual, celebrativa, religiosa y bíblica.

6. Educar desde y para fortalecer la dimensión moral y competencia en valores y virtudes humanas, éticas, cívicas y cristianas.

7. Educar desde y para desarrollar la dimensión afectivae inteligencia emocional.

8. Educar desde y para valorar la vida, los centros de interés y las experiencias humanas y cristianas.

9. Educar desde y para ver, juzgar, actuar, celebrar y evaluar la realidad personal, social, religiosa y cristiana.

10. Educar desde y para promover las competencias clave y específicas del currículo de la asignatura de Religión Católica.

11. Educar desde y para un aprendizaje significativo desde las actividades de enseñanza-aprendizaje de Religión Católica. 

12. Educar desde y para desarrollar la competencia cultural y artística desde el patrimonio de la humanidad, las religiones y el cristianismo.

13. Educar desde y para desarrollar la competencia de autonomía e iniciativa personal.

14. Educar desde y para la oratoria, la retórica, el diálogo, el pensamiento crítico y las preguntas reflexivas.

15. Educar desde y para promover un aprendizaje basado en la motivación, la gamificación, y la investigación.

16. Educar desde y para reforzar el bilingüismo en inglés desde los contenidos del área de Religión Católica.

17. Educar desde y para el desarrollo sostenible y la ciudadanía global e intercultural  desde la enseñanza-aprendizaje de la Religión Católica.

18. Educar desde y para la utilización humanista, ética y cristiana de las TIC.

19. Educar desde y para el diálogo intercultural, ecuménico e interreligioso  desde la identidad de la Iglesia católica.

20. Educar desde y para la promoción de la diversidad cultural desde la crítica ética, la identidad cristiano-católica  y el repeto a las personas y comunidades diferentes.


 




6/7/22

+estrutura curricular: Descriptores operativos das competencias clave.

 "estrutura curricular":


os apartados que están  fixados nos reais decretos:


Obxectivos

Competencias crave

Perfís de saída (cos seus descriptores operativos)

Competencias específicas

Criterios de avaliación

Saberes básicos



Obxectivos: na etapa de ESO: 12.


Competencias crave (comúns a todas as materias e etapas): 8


Descriptores operativos das competencias crave:


CCL CP STEM CD CPSAA CC CE CCEC

5 3 5 5 5 4 3 4

o que fai un total de 34 descriptores operativos:


COMPETENCIA EN COMUNICACIÓN LINGÜÍSTICA

PERFÍS DE SAÍDA

CCL1 CCL2 CCL3 CCL4 CCL5

                                         Descriptores operativos

Ao COMPLETAR O ENSINO BÁSICO, O ALUMNO Ou A ALUMNA: 

 CCL1. Exprésase de forma oral, escrita ou signada con coherencia, corrección e adecuación aos diferentes contextos sociais, e participa en interaccións comunicativas con actitude cooperativa  e respectuosa, tanto para intercambiar información e crear coñecemento como para construír vínculos persoais.

CCL2. Comprende, interpreta e valora con actitude crítica textos orais, signados, escritos ou multimodales dos ámbitos persoal, social, educativo e profesional para participar en diferentes contextos de maneira activa e informada e para construír coñecemento.

CCL3. Localiza, selecciona e contrasta de maneira progresivamente autónoma información procedente de diferentes fontes avaliando a súa fiabilidade e pertinencia en función dos obxectivos de lectura e evitando os riscos de manipulación e desinformación, e intégraa e transforma en coñecemento para comunicala adoptando un punto de vista creativo, crítico e persoal á vez que respectuoso coa propiedade intelectual.

CCL4. Le con autonomía obras diversas adecuadas á súa idade, seleccionando as que mellor se axustan aos seus gustos e intereses; aprecia o patrimonio literario como canle privilexiada da experiencia individual e colectiva; e mobiliza a súa propia experiencia biográfica e os seus coñecementos literarios e culturais para construír e compartir a súa interpretación das obras e para crear textos de intención  literaria de progresiva complexidade.

CCL5. Pon as súas prácticas comunicativas ao servizo da convivencia democrática, a resolución dialogada dos conflitos e a igualdade de dereitos de todas as persoas desterrando os usos discriminatorios da lingua, asícomo os abusos de poder a través da mesma, para favorecer un uso non só eficaz senón tamén ético da linguaxe.



COMPETENCIA PLURILINGÜE

PERFÍS DE SAÍDA

CP1 CP2 CP3

                                            Descriptores operativos

Ao COMPLETAR O ENSINO BÁSICO, O ALUMNO Ou A ALUMNA:


CP1. Usa eficazmente unha ou máis linguas, ademais da lingua ou linguas familiares, para responder as súas necesidades comunicativas, de maneira apropiada e adecuada tanto ao seu desenvolvemento e intereses como a diferentes situacións e contextos dos ámbitos persoal, social, educativo e profesional.

CP2. A partir das súas experiencias, realiza transferencias entre distintas linguas como estratexia para comunicarse e ampliar o seu repertorio lingüístico individual. 

CP3. Coñece, valora e respecta a diversidade lingüística e cultural presente na sociedade, integrándoa no seu desenvolvemento persoal como factor de diálogo, para fomentar a cohesión social.


COMPETENCIA MATEMÁTICA E COMPETENCIA EN CIENCIA, TECNOLOXÍA E ENXEÑARÍA

PERFILES DE SAÍDA

STEM1 STEM2 STEM3 STEM4 STEM5

                                                Descriptores operativos 

Ao COMPLETAR O ENSINO BÁSICO, O ALUMNO Ou A ALUMNA:


STEM1. Utiliza métodos inductivos, deductivos e lóxicos propios do razoamento matemático en situacións coñecidas, selecciona e emprega diferentes estratexias para a resolución de problemas analizando críticamente as solucións e reformulando o procedemento, se fose necesario.

STEM2. Utiliza o pensamento científico para entender e explicar os fenómenos que ocorren ao seu ao redor, confiando no coñecemento como motor de desenvolvemento, expóndose preguntas e comprobando hipóteses mediante a experimentación e a indagación, utilizando ferramentas e instrumentos adecuados, apreciando a importancia da precisión e a veracidade e mostrando unha actitude crítica achega do alcance e limitacións da ciencia. 

STEM3. Expón e desenvolve proxectos deseñando, fabricando e avaliando diferentes prototipos ou modelos para xerar e/ou utilizar produtos que dean solución a unha necesidade ou problema de forma creativa e cooperativa, procurando a participación de todo o grupo, resolvendo pacíficamente os conflitos que poidan xurdir, adaptándose ante a incerteza e valorando a importancia da sustentabilidade.

STEM4. Interpreta e transmite os elementos máis relevantes de procesos, razoamentos, demostracións, métodos e resultados científicos, matemáticos e tecnolóxicos de forma clara e precisa, en diferentes formatos (gráficos, táboas, diagramas, fórmulas, esquemas, símbolos...) e aproveitando de forma crítica a cultura dixital incluíndo a linguaxe matemática-formal, con ética e responsabilidade para compartir e construír novos coñecementos

STEM5. Emprende accións fundamentadas cientificamente para preservar a saúde física e mental e o medio ambiente e aplica principios de ética e seguridade, na realización de proxectos para transformar a súa contorna próxima de forma sustentable, valorando o seu impacto global e practicando o consumo responsable.



COMPETENCIA DIXITAL

PERFÍS DE SAÍDA

CD1 CD2 CD3 CD4 CD5

                                                    Descriptores operativos

 Ao COMPLETAR O ENSINO BÁSICO, O ALUMNO Ou A ALUMNA:


CD1. Realiza procuras avanzadas en internet atendendo a criterios de validez, calidade, actualidade efiabilidade, seleccionándoas de maneira crítica e arquivándoas para recuperar, referenciar e reutilizar ditas procuras con respecto á propiedade intelectual.

CD2. Xestiona e utiliza a súa propia contorna persoal dixital de aprendizaxe permanente para construír novo coñecemento e crear contidos dixitais, mediante estratexias de tratamento da información e o uso de diferentes ferramentas dixitais, seleccionando e configurando a máis adecuada en función da tarefa e das súas necesidades en cada ocasión.

CD3. Participa, colabora e interactúa mediante ferramentas e/ou plataformas virtuais para comunicarse, traballar colaborativamente e compartir contidos, datos e información, xestionando de maneira responsable as súas accións, presenza e visibilidade na rede e exercendo unha cidadanía dixital activa, cívica e reflexiva.

CD4. Identifica riscos e adopta medidas ao usar as tecnoloxías dixitais para protexer os dispositivos, os datos persoais, a saúde e o medioambiente, e para tomar conciencia da importancia e necesidade de facer un uso crítico, legal, seguro, saudable e sustentable das mesmas.

CD5. Desenvolve aplicacións informáticas sinxelas e solucións tecnolóxicas creativas e sustentables para resolver problemas concretos ou responder a retos propostos, mostrando interese e curiosidade pola evolución das tecnoloxías dixitais e polo seu desenvolvemento sustentable e uso ético.


COMPETENCIA PERSOAL, SOCIAL E DE APRENDER A APRENDER

PERFÍS DE SAÍDA

CPSAA1 CPSAA2 CPSAA3 CPSAA4 CCPSAA5

                                            Descriptores operativos

 Ao COMPLETAR O ENSINO BÁSICO, O ALUMNO Ou A ALUMNA:


CPSAA1. Regula e expresa as súas emocións fortalecendo o optimismo, a resiliencia, a autoeficacia e a procura de propósito e motivación cara á aprendizaxe, para xestionar os retos e cambios e harmonizalos cos seus propios obxectivos.

CPSAA2. Coñece os riscos para a saúde relacionados con factores sociais, para consolidar hábitos de vida saudable a nivel físico e mental.

CPSAA3. Comprende proactivamente as perspectivas e as experiencias dos demais e incorpóraas á súa aprendizaxe, para participar no traballo en grupo, distribuíndo e aceptando tarefas e responsabilidades de maneira equitativa e empregando estratexias cooperativas.

CPSAA4. Realiza autoavaliacións sobre o seu proceso de aprendizaxe, buscando fontes fiables para validar, sustentar e contrastar a información e para obter conclusións relevantes.

CPSAA5. Planea obxectivos a medio prazo e desenvolve procesos metacognitivos de retroalimentación para aprender dos seus erros no proceso de construción do coñecemento.


COMPETENCIA CIDADÁ

PERFÍS DE SAÍDA

CC1 CC2 CC3 CC4

                                            Descriptores operativos

 Ao COMPLETAR O ENSINO BÁSICO, O ALUMNO Ou A ALUMNA:


CC1. Analiza e comprende ideas relativas á dimensión social e cidadá da súa propia identidade, así como aos feitos sociais, históricos e normativos que a determinan, demostrando respecto polas normas, empatía, equidade e espírito construtivo na interacción cos demais en diferentes contextos socioinstitucionais.

CC2. Analiza e asume fundadamente os principios e valores que emanan do proceso de integración europeo, a Constitución española e os dereitos humanos e do neno, participando en actividades comunitarias, como a toma de decisións ou a resolución de conflitos, con actitude democrática, respecto pola diversidade, e compromiso coa igualdade de xénero, a cohesión social, o desenvolvemento sustentable e o logro da cidadanía mundial.

CC3. Comprende e analiza problemas éticos fundamentais e de actualidade, considerando críticamente os valores propios e alleos, e desenvolvendo os seus propios xuízos para afrontar a controversia moral con actitude dialogante, argumentativa, respectuosa, e oposta a calquera tipo de discriminación ou violencia.

CC4. Comprende as relacións sistémicas de interdependencia, ecodependencia e interconexión entre actuacións locais e globais, e adopta, consciente e motivadamente, un estilo de vida sustentable e ecosocialmente responsable.


COMPETENCIA EMPRENDEDORA

PERFÍS DE SAÍDA

CE1 CE2 CE3

                                            Descriptores operativos

 Ao COMPLETAR O ENSINO BÁSICO, O ALUMNO Ou A ALUMNA:


CE1. Analiza necesidades, oportunidades e afronta retos con sentido crítico, facendo balance da súa sustentabilidade, valorando o impacto que poidan supor na contorna, para presentar ideas e solucións innovadoras, éticas e sustentables, dirixidas a crear valor no ámbito persoal, social, cultural e económico.

CE2. Avalía as fortalezas e debilidades propias, facendo uso de estratexias de autocoñecemento e autoeficacia e comprende os elementos fundamentais da economía e as finanzas, aplicando coñecementos económicos e financeiros a actividades e situacións concretas, utilizando destrezas que favorezan o traballo colaborativo e en equipo, para reunir e optimizar os recursos necesarios que leven á acción unha experiencia emprendedora de valor.

 CE3. Desenvolve o proceso de creación de ideas e solucións valiosas e toma decisións, de maneira razoada, utilizando estratexias áxiles de planificación e xestión, e reflexiona sobre o proceso realizado e o resultado obtido, para levar a termo o proceso de creación de prototipos innovadores e de valor, considerando a experiencia como unha oportunidade para aprender.


COMPETENCIA EN CONCIENCIA E EXPRESIÓN CULTURAIS

PERFÍS DE SAÍDA

CCEC1 CCEC2 CCEC3 CCEC4

                                               Descriptores operativos

 Ao COMPLETAR O ENSINO BÁSICO, O ALUMNO Ou A ALUMNA:


CCEC1. Coñece, aprecia críticamente, respecta e promove os aspectos esenciais do patrimonio cultural e artístico de calquera época, valorando a liberdade de expresión e o enriquecemento inherente á diversidade cultural e artística, para construír a súa propia identidade.

CCEC2. Goza, recoñece e analiza con autonomía as especificidades e intencionalidades das manifestacións artísticas e culturais máis destacadas do patrimonio a través das súas linguaxes e elementos técnicos, en calquera medio ou soporte.

CCEC3. Expresa ideas, opinións, sentimentos e emocións de maneira creativa e aberta. Desenvolve a autoestima, a creatividade e o sentido de pertenza a través da expresión cultural e artística, con empatía e actitude colaborativa.

CCEC4. Coñece, selecciona e utiliza con creatividade diversos medios/soportes e técnicas fundamentais plásticas, visuais, audiovisuais, sonoras e corporais para crear produtos artísticos e culturais a través da interpretación, execución, improvisación e composición musical. Identifica as oportunidades de desenvolvemento persoal, social e económico que lle ofrecen.

2/7/22

+estructura curricular: Descriptores operativos de las competencias clave.

 "estructura curricular":

los apartados que están  fijados en los reales decretos:

  • Objetivos
  • Competencias clave
  • Perfiles de salida (con sus descriptores operativos)
  • Competencias específicas
  • Criterios de evaluación
  • Saberes básicos


Objetivos: en la etapa de ESO: 12.

Competencias clave (comunes a todas las materias y etapas): 8

Descriptores operativos de las competencias clave:

CCLCPSTEMCDCPSAACCCECCEC
53555434

lo que hace un total de 34 descriptores operativos:

COMPETENCIA EN COMUNICACIÓN LINGÜÍSTICA
PERFILES DE SALIDA
CCL1CCL2CCL3CCL4CCL5



                                            Descriptores operativos
AL COMPLETAR LA ENSEÑANZA BÁSICA, EL ALUMNO O LA ALUMNA… 

 CCL1. Se expresa de forma oral, escrita o signada con coherencia, corrección y adecuación a los diferentes contextos sociales, y participa en interacciones comunicativas con actitud cooperativa  participa en interacciones comunicativas con actitud cooperativa y respetuosa, tanto para intercambiar información y crear conocimiento como para construir vínculos personales.
CCL2. Comprende, interpreta y valora con actitud crítica textos orales, signados, escritos o multimodales de los ámbitos personal, social, educativo y profesional para participar en diferentes contextos de manera activa e informada y para construir conocimiento.
CCL3. Localiza, selecciona y contrasta de manera progresivamente autónoma información procedente de diferentes fuentes evaluando su fiabilidad y pertinencia en función de los objetivos de lectura y evitando los riesgos de manipulación y desinformación, y la integra y transforma en conocimiento para comunicarla adoptando un punto de vista creativo, crítico y personal a la par que respetuoso con la propiedad intelectual.
CCL4. Lee con autonomía obras diversas adecuadas a su edad, seleccionando las que mejor se ajustan a sus gustos e intereses; aprecia el patrimonio literario como cauce privilegiado de la experiencia individual y colectiva; y moviliza su propia experiencia biográfica y sus conocimientos literarios y culturales para construir y compartir su interpretación de las obras y para crear textos de intención  literaria de progresiva complejidad.
CCL5. Pone sus prácticas comunicativas al servicio de la convivencia democrática, la resolución dialogada de los conflictos y la igualdad de derechos de todas las personas desterrando los usos
discriminatorios de la lengua, asícomo los abusos de poder a través de la misma, para favorecer un uso no solo eficaz sino también ético del lenguaje.


COMPETENCIA PLURILINGÜE
PERFILES DE SALIDA
CP1CP2CP3


                                            Descriptores operativos
AL COMPLETAR LA ENSEÑANZA BÁSICA, EL ALUMNO O LA ALUMNA…

CP1. Usa eficazmente una o más lenguas, además de la lengua o lenguas familiares, para responder a sus necesidades comunicativas, de manera apropiada y adecuada tanto a su desarrollo e intereses como a diferentes situaciones y contextos de los ámbitos personal, social, educativo y profesional.
CP2. A partir de sus experiencias, realiza transferencias entre distintas lenguas como estrategia para comunicarse y ampliar su repertorio lingüístico individual. 
CP3. Conoce, valora y respeta la diversidad lingüística y cultural presente en la sociedad, integrándola en su desarrollo personal como factor de diálogo, para fomentar la cohesión social.

COMPETENCIA MATEMÁTICA Y COMPETENCIA EN CIENCIA, TECNOLOGÍA E INGENIERÍA
PERFILES DE SALIDA
STEM1STEM2STEM3STEM4STEM5


                                                Descriptores operativos 
AL COMPLETAR LA ENSEÑANZA BÁSICA, EL ALUMNO O LA ALUMNA…

STEM1. Utiliza métodos inductivos, deductivos y lógicos propios del razonamiento matemático en situaciones conocidas, selecciona y emplea diferentes estrategias para la resolución de problemas analizando críticamente las soluciones y reformulando el procedimiento, si fuera necesario.
STEM2. Utiliza el pensamiento científico para entender y explicar los fenómenos que ocurren a su alrededor, confiando en el conocimiento como motor de desarrollo, planteándose preguntas y comprobando hipótesis mediante la experimentación y la indagación, utilizando herramientas e instrumentos adecuados, apreciando la importancia de la precisión y la veracidad y mostrando una actitud crítica acerca del alcance y limitaciones de la ciencia. 
STEM3. Plantea y desarrolla proyectos diseñando, fabricando y evaluando diferentes prototipos o modelos para generar y/o utilizar productos que den solución a una necesidad o problema de forma creativa y cooperativa, procurando la participación de todo el grupo, resolviendo pacíficamente los conflictos que puedan surgir, adaptándose ante la incertidumbre y valorando la importancia de la sostenibilidad.
STEM4. Interpreta y transmite los elementos más relevantes de procesos, razonamientos, demostraciones, métodos y resultados científicos, matemáticos y tecnológicos de forma clara y precisa, en diferentes formatos (gráficos, tablas, diagramas, fórmulas, esquemas, símbolos...) y aprovechando de forma crítica la cultura digital incluyendo el lenguaje matemático-formal, con ética y responsabilidad para compartir y construir nuevos conocimientos
STEM5. Emprende acciones fundamentadas científicamente para preservar la salud física y mental y el medio ambiente y aplica principios de ética y seguridad, en la realización de proyectos para transformar su entorno próximo de forma sostenible, valorando su impacto global y practicando el consumo responsable.


COMPETENCIA DIGITAL
PERFILES DE SALIDA
CD1CD2CE3CD4CD5


                                                    Descriptores operativos
 AL COMPLETAR LA ENSEÑANZA BÁSICA, EL ALUMNO O LA ALUMNA…

CD1. Realiza búsquedas avanzadas en internet atendiendo a criterios de validez, calidad, actualidad y
fiabilidad, seleccionándolas de manera crítica y archivándolas para recuperar, referenciar y reutilizar dichas búsquedas con respeto a la propiedad intelectual.
CD2. Gestiona y utiliza su propio entorno personal digital de aprendizaje permanente para construir nuevo conocimiento y crear contenidos digitales, mediante estrategias de tratamiento de la información y el uso de diferentes herramientas digitales, seleccionando y configurando la más adecuada en función de la tarea y de sus necesidades en cada ocasión.
CD3. Participa, colabora e interactúa mediante herramientas y/o plataformas virtuales para comunicarse, trabajar colaborativamente y compartir contenidos, datos e información, gestionando de manera responsable sus acciones, presencia y visibilidad en la red y ejerciendo una ciudadanía digital activa, cívica y reflexiva.
CD4. Identifica riesgos y adopta medidas al usar las tecnologías digitales para proteger los dispositivos, los datos personales, la salud y el medioambiente, y para tomar conciencia de la importancia y necesidad de hacer un uso crítico, legal, seguro, saludable y sostenible de las mismas. 
CD5. Desarrolla aplicaciones informáticas sencillas y soluciones tecnológicas creativas y sostenibles para resolver problemas concretos o responder a retos propuestos, mostrando interés y curiosidad por la evolución de las tecnologías digitales y por su desarrollo sostenible y uso ético.

COMPETENCIA PERSONAL, SOCIAL Y DE APRENDER A APRENDER
PERFILES DE SALIDA
CPSAA1CPSAA2CPSAA3CPSAA4CCPSAA5


                                            Descriptores operativos
 AL COMPLETAR LA ENSEÑANZA BÁSICA, EL ALUMNO O LA ALUMNA…

CPSAA1. Regula y expresa sus emociones fortaleciendo el optimismo, la resiliencia, la autoeficacia y la búsqueda de propósito y motivación hacia el aprendizaje, para gestionar los retos y cambios y armonizarlos con sus propios objetivos.
CPSAA2. Conoce los riesgos para la salud relacionados con factores sociales, para consolidar hábitos de vida saludable a nivel físico y mental.
CPSAA3. Comprende proactivamente las perspectivas y las experiencias de los demás y las incorpora a su aprendizaje, para participar en el trabajo en grupo, distribuyendo y aceptando tareas y responsabilidades de manera equitativa y empleando estrategias cooperativas.
CPSAA4. Realiza autoevaluaciones sobre su proceso de aprendizaje, buscando fuentes fiables para validar, sustentar y contrastar la información y para obtener conclusiones relevantes.
CPSAA5. Planea objetivos a medio plazo y desarrolla procesos metacognitivos de retroalimentación para aprender de sus errores en el proceso de construcción del conocimiento.

COMPETENCIA CIUDADANA
PERFILES DE SALIDA
CC1CC2CC3CC4

  
                                            Descriptores operativos
 AL COMPLETAR LA ENSEÑANZA BÁSICA, EL ALUMNO O LA ALUMNA…

CC1. Analiza y comprende ideas relativas a la dimensión social y ciudadana de su propia identidad, así como a los hechos sociales, históricos y normativos que la determinan, demostrando respeto por las normas, empatía, equidad y espíritu constructivo en la interacción con los demás en diferentes contextos socioinstitucionales.
CC2. Analiza y asume fundadamente los principios y valores que emanan del proceso de integración europeo, la Constitución española y los derechos humanos y del niño, participando en actividades comunitarias, como la toma de decisiones o la resolución de conflictos, con actitud democrática, respeto por la diversidad, y compromiso con la igualdad de género, la cohesión social, el desarrollo sostenible y el logro de la ciudadanía mundial.
CC3. Comprende y analiza problemas éticos fundamentales y de actualidad, considerando críticamente los valores propios y ajenos, y desarrollando sus propios juicios para afrontar la controversia moral con actitud dialogante, argumentativa, respetuosa, y opuesta a cualquier tipo de discriminación o violencia.
CC4. Comprende las relaciones sistémicas de interdependencia, ecodependencia e interconexión entre actuaciones locales y globales, y adopta, consciente y motivadamente, un estilo de vida sostenible y ecosocialmente responsable.

COMPETENCIA EMPRENDEDORA
PERFILES DE SALIDA
CE1CE2CE3


                                            Descriptores operativos
 AL COMPLETAR LA ENSEÑANZA BÁSICA, EL ALUMNO O LA ALUMNA…

CE1. Analiza necesidades, oportunidades y afronta retos con sentido crítico, haciendo balance de su sostenibilidad, valorando el impacto que puedan suponer en el entorno, para presentar ideas y soluciones innovadoras, éticas y sostenibles, dirigidas a crear valor en el ámbito personal, social, cultural y económico.
CE2. Evalúa las fortalezas y debilidades propias, haciendo uso de estrategias de autoconocimiento y autoeficacia y comprende los elementos fundamentales de la economía y las finanzas, aplicando conocimientos económicos y financieros a actividades y situaciones concretas, utilizando destrezas que favorezcan el trabajo colaborativo y en equipo, para reunir y optimizar los recursos necesarios que lleven a la acción una experiencia emprendedora de valor.
 CE3. Desarrolla el proceso de creación de ideas y soluciones valiosas y toma decisiones, de manera razonada, utilizando estrategias ágiles de planificación y gestión, y reflexiona sobre el proceso realizado y el resultado obtenido, para llevar a término el proceso de creación de prototipos innovadores y de valor, considerando la experiencia como una oportunidad para aprender.

COMPETENCIA EN CONCIENCIA Y EXPRESIÓN CULTURALES
PERFILES DE SALIDA
CCEC1CCEC2CCEC3CCEC4

                                               Descriptores operativos
 AL COMPLETAR LA ENSEÑANZA BÁSICA, EL ALUMNO O LA ALUMNA…

CCEC1. Conoce, aprecia críticamente, respeta y promueve los aspectos esenciales del patrimonio cultural y artístico de cualquier época, valorando la libertad de expresión y el enriquecimiento inherente a la diversidad cultural y artística, para construir su propia identidad.
CCEC2. Disfruta, reconoce y analiza con autonomía las especificidades e intencionalidades de las manifestaciones artísticas y culturales más destacadas del patrimonio a través de sus lenguajes y elementos técnicos, en cualquier medio o soporte.
CCEC3. Expresa ideas, opiniones, sentimientos y emociones de manera creativa y abierta. Desarrolla la autoestima, la creatividad y el sentido de pertenencia a través de la expresión cultural y artística, con empatía y actitud colaborativa.
CCEC4. Conoce, selecciona y utiliza con creatividad diversos medios/soportes y técnicas fundamentales plásticas, visuales, audiovisuales, sonoras y corporales para crear productos artísticos y culturales a través de la interpretación, ejecución, improvisación y composición musical. Identifica las oportunidades de desarrollo personal, social y económico que le ofrecen.